Με τον όρο “Πόθεν Έσχες” (δηλαδή “από πού έχεις”) περιγράφεται η υποχρέωση των φυσικών προσώπων, που ορίζει ο σχετικός νόμος, να δηλώνουν τα εισοδήματα και τα συνολικά περιουσιακά στοιχεία τους, καθώς και τον τρόπο απόκτησής τους. Σκοπός του νόμου, ο οποίος πρωτοεμφανίστηκε στο ελληνικό κοινοβούλιο το 1927, αλλά ψηφίστηκε 37 ολόκληρα χρόνια αργότερα (ν.4351/1964), είναι η αποτροπή της διασπάθισης του δημόσιου χρήματος και η αποτελεσματική καταπολέμηση της διαφθοράς, εντός και πέριξ του ελληνικού δημοσίου.
Ποιους αφορά
Η λίστα των υπόχρεων σε Δήλωση Περιουσιακών Στοιχείων και Δήλωση Οικονομικών Συμφερόντων (όπως ορίζει ο ν.3213/2003) έχει διευρυνθεί αρκετά με το πέρασμα του χρόνου. Οι σχετικές τροποποιήσεις (ν.4281/2014 και ν.4571/2018) έγιναν για να συμπεριληφθούν ακόμη περισσότερες κατηγορίες φυσικών προσώπων, τα οποία σχετίζονται με το ελληνικό δημόσιο με τρόπους που χρήζουν διαρκούς ελέγχου.
Συνοπτικά, εκτός από τα προφανή πολιτικά πρόσωπα, μέλη της κυβέρνησης και του κοινοβουλίου (ελληνικού και ευρωπαϊκού), αιρετούς εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης, δικαστικούς και ανώτατα στελέχη πιστωτικών ιδρυμάτων, υπόχρεοι είναι και μία μακρά σειρά διοικούντων, στελεχών και υπαλλήλων δημόσιων οργανισμών, επιτροπών και νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου. Επίσης, οι μέτοχοι και τα στελέχη εταιρειών που συνάπτουν συμβάσεις με το δημόσιο, κατέχουν άδειες μετάδοσης ή εκδίδουν ΜΜΕ, οι δημοσιογράφοι, όσοι διαχειρίζονται τα οικονομικά των κομμάτων, σύμβουλοι και μετακλητοί υπάλληλοι πολιτικών προσώπων και πλήθος άλλων κατηγοριών.
Τι περιλαμβάνει
Όλοι οι παραπάνω υποχρεούνται να υποβάλλουν το πόθεν έσχες των τριών τελευταίων ετών εντός 90 ημερών από την ανάληψη των καθηκόντων τους. Οφείλουν, επίσης, να καταθέσουν τα περιουσιακά στοιχεία του/της συζύγου (ακόμη κι αν είναι εν διαστάσει ή έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης) και των ανήλικων τέκνων τους. Εκτός από ακίνητα και οχήματα, στα δηλωθέντα συμπεριλαμβάνονται καταθέσεις, χαρτοφυλάκια, επενδύσεις, μετρητά άνω των 15.000 € και τιμαλφή συνολικής αξίας άνω των 30.000 €.
Κάθε επόμενη δήλωση αφορά το προηγούμενο έτος και κατατίθεται εντός 3 μηνών από τη λήξη της περιόδου των τακτικών φορολογικών δηλώσεων. Για κάποιες κατηγορίες, οι υπόχρεοι απαιτείται να υποβάλλουν ΔΠΚ/ΔΟΣ για 3 επιπλέον χρήσεις μετά την απώλεια της σχετικής ιδιότητάς τους.
Γιατί θέλει προσοχή
Καθυστέρηση στην υποβολή, ελλείψεις, ανακρίβειες και ανακολουθίες στην αντιστοίχιση περιουσιακών στοιχείων με δηλωθέντα εισοδήματα, μπορεί να επιφέρουν σοβαρότατες ποινές. Μετά την υποβολή, κάθε υπόχρεος έχει περιθώριο ενός μήνα για να διορθώσει τη δήλωσή του.
Σε περίπτωση καθυστέρησης έως και 30 ημέρες από τη λήξη της προθεσμίας, η υποβολή γίνεται με ηλεκτρονικό παράβολο 200 €, ενώ για τις επόμενες 30 το σχετικό παράβολο κοστίζει 800 €. Αν περάσουν 60 ημέρες και ο υπόχρεος δεν έχει καταθέσει δήλωση ή αυτή δεν είναι σωστή, τότε αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης και πρόστιμο έως και 100.000€. Η απόκρυψη περιουσιακού στοιχείου αξίας μεγαλύτερης των 30.000 €, επιφέρει φυλάκιση τουλάχιστον 2 ετών και χρηματική ποινή από 10.000 έως 500.000 €. Σε κάθε περίπτωση, οι ποινικές ευθύνες βαρύνουν και τους/τις συζύγους των υπόχρεων.
Ο έλεγχος διενεργείται εντός 5 ετών από το έτος υποβολής. Οι δηλώσεις γίνονται αποκλειστικά online μέσω της σχετικής επίσημης σελίδας με τη χρήση των προσωπικών κωδικών Taxisnet.